Wat is goed ademen (en bestaat er zoiets als verkeerd ademhalen)?

Als we het over ademhalen hebben, hoor ik mensen vaak zeggen: “Ik adem vast verkeerd.” Of: “Ik wil leren om goed te ademen.” Maar wat is ‘goed’ ademen eigenlijk? En bestaat er zoiets als ‘verkeerd’ ademhalen?

Spoiler: daar gaat het niet over.

Want ademen is niet zwart-wit. Het is niet goed of fout. Het is vooral functioneel of disfunctioneel; past je manier van ademen bij jouw staat van zijn? Past het bij hoe je je voelt of hoe je je zou willen voelen?

Deze benadering maakt alle verschil.

Ik zal het je uitleggen

Ademhalen doe je toch gewoon? Of toch niet…

Je ademhaling is één van de meest basale functies van je lichaam. Je doet het vanzelf, al vanaf je eerste seconde op aarde. Dus waarom zou je daar überhaupt iets aan willen veranderen?

Het antwoord ligt in de vraag: past jouw manier van ademen bij jouw leven, je lichaam, je zenuwstelsel, je energieniveau? Of is je ademhaling ooit een overlevingsmechanisme geweest dat nu niet meer past bij wie je bent of hoe je leeft?

Wat ooit functioneel was, kan op de lange termijn disfunctioneel worden. Niet verkeerd, maar simpelweg niet meer helpend.

Functioneel ademen: wat het is en waarom het belangrijk is

Functioneel ademen betekent dat je ademhaling zich op een efficiënte, vloeiende en ondersteunende manier aanpast aan wat je op dat moment nodig hebt, aan wat je aan het doen bent.

• Rust? Dan adem je zacht, laag, langzaam.

• Actie? Dan mag je adem actiever, sneller, krachtiger zijn.

• Stress? Dan reageert je systeem met een snellere of oppervlakkige ademhaling.

  
  

Op zich heel logisch — je adem volgt je zenuwstelsel. Maar als die staat van ‘aan’ chronisch wordt, raakt ook je ademregulatie uit balans. En dan komen er vaak klachten.

Een voorbeeld: als je actief bezig bent zul je ook actief gaan ademen. Denk aan hardlopen; dan adem je niet rustig en en uit door je neus richting je buik. Je bent actief, en je ademhaling past zich aan en zal dus sneller verlopen en hoger in je borst zijn.

Zit je 's avonds op de bank? Lekker ontspannen? Dan wil je dat je ademhaling ook rustig en ontspannen verloopt; door de neus in en uit en de buik die zachtjes op en neer gaat op het ritme van je ademhaling.

Is dit anders? Dan is het niet functioneel.

Nier per se fout, maar een teken dat er iets aan de hand is, dat je niet écht ontspannen bent. Je adem laat je als het ware zien hoe het met je gaat.

Symptomen van verkeerd ademen: hoe merk je het?

Disfunctioneel ademen kan zich op allerlei manieren uiten. Misschien herken je een of meer van deze signalen:

• Je ademt (onbewust) hoog in je borst

• Je ademt snel of oppervlakkig

• Je zucht vaak of hebt het gevoel niet “door te kunnen ademen”

• Je hebt last van benauwdheid, druk op de borst of hyperventilatie

• Je voelt je vaak onrustig, gespannen of vermoeid

• Je slaapt slecht of wordt vermoeid wakker

• Je ervaart hoofdpijn, nekspanning of concentratieproblemen

  
  

Dit zijn geen symptomen van een ‘slechte ademhaling’, maar van een adempatroon dat niet meer functioneel is afgestemd op je leven. Je ademt anders dan nodig is voor je staat van zijn én daarbij houd je door op een bepaalde manier te ademen een bepaalde [actieve] staat van zijn in stand - ook al zou je graag willen ontspannen.

Hoe dit komt?

Dat kan tal van redenen hebben.

Door life events, chronische stress, een verkeerde houding [de hele dag zitten] kan het zijn dat je ademhaling zich heeft verplaatst naar een plek in je lichaam die jou de hele dag in een staat van alertheid houdt. Dat was in het moment van stress handig - functioneel - maar is dat niet meer als het zo blijft als je veilig bent en kunt ontspannen.

Dit is het moment dat er klachten kunnen ontstaan.

Mijn ervaring met disfunctioneel ademen en chronische pijn

Toen ik zelf jarenlang met chronische pijnklachten kampte, ontdekte ik dat mijn adem niet vrij was. Mijn adem zat vast, hield zich in, net als ik. Mijn adem volgde mijn overtuiging van “ik mag niet te veel zijn”.

Pas toen ik leerde mijn adem te voelen - mezelf weer te voelen - te voelen wat ik nodig had en waar en waarom ik me zo lang vast had gezet, kon ik haar vrij te laten en weer écht functioneel te laten stromen, kon ook mijn lichaam ontspannen. De pijn verdween.

Ademwerk gaat voor mij dus niet over trucjes, niet over bepaalde protocollen of een bepaalde manier van ademen. Ademwerk gaat niet over perfectie. Maar over bewustwording. Over ruimte geven aan wie je bent, en je adem daarin als kompas gebruiken.

De adem laat je precies zien hoe het met je gaat, waar ruimte is en waar niet.

De adem laat je zien wat je nodig hebt.

De adem is een spiegel van jouw staat van zijn: van je gedachten, je gevoelens, emoties, sensaties in je lichaam. Het enige dat jij hoeft te doen is hier bewust van worden, het zien, er naar luisteren en er adequaat mee omgaan.

Hoe weet ik of ik verkeerd adem? Zo ontdek je je adempatroon

Je hoeft het niet te raden. Je kunt het voelen — én meten. In mijn ademanalyses kijken we samen naar jouw adempatroon: afhankelijk van je hulpvraag kijk ik naar: ademfrequentie, ademruimte, CO₂-tolerantie, én de toestand van je zenuwstelsel.

Je ontdekt hoe je ademt en vooral: of dat past bij jouw lichaam en leven op dit moment. Je adem als spiegel. En van daaruit kunnen we bouwen aan een ademhaling die ondersteunt in plaats van belemmert. Die reguleert in plaats van reageert.

Je ademhaling verbeteren zonder trucjes: dit is wat écht werkt

Functioneel ademen betekent niet dat je de hele dag perfect, traag en buikgericht moet ademen. Het betekent dat je adem mag bewegen met jou.

In mijn sessies leer je jouw adem weer lezen en leiden. Soms met hele concrete oefeningen. Soms met stilte. Soms met het toelaten van wat je al die tijd hebt vastgehouden — ook via je adem.

Want er is geen ‘goede’ manier van ademen voor iedereen. Maar er is wel een manier die klopt voor jou.

Wil je zelf ontdekken hoe jouw ademhaling ervoor staat?

Boek een ademcheck of een 1:1 sessie.

Ik help je je adem terug te vinden — en daarmee jezelf.